Bão Ragasa: ảnh hưởng và bảo vệ cây trồng

Cập nhật ngắn gọn:

 Ragasa đã đi vào Biển Đông, gió cấp 17, giật trên cấp 17. Theo trung tâm dự báo và báo khí tượng thủy văn, mưa lớn kéo dài và gió mạnh ở mức nguy hiểm có thể ảnh hưởng trực tiếp ven biển Đông Bắc – Bắc Trung Bộ và các tỉnh trung du lân cận. Tuy nhiên, hoàn lưu xa vẫn gây mưa gió bất thường đến Tây Nguyên và Đông Nam Bộ. Dự báo khí tượng thay đổi theo 6–12 giờ, vì tâm dự báo khí có thể dịch chuyển khi Ragasa tương tác địa hình—bà con nên cập nhật thường xuyên và lưu ý an toàn trước.

---

1) Bão "đánh" vào nông nghiệp theo ba hướng

Đó là: gió mạnh – mưa lớn – nước dâng.

• Gió mạnh: đổ ngã lúa, rụng trái, xước vỏ (russet) trên xoài, cam quýt, thậm chí rách màng nhà lưới khi gió vượt cấp 14.

• Mưa lớn kéo dài: úng rễ, thiếu oxy, sau mưa dễ bùng nấm – vi khuẩn (đạo ôn/khô vằn ở lúa; thán thư, sương mai ở rau; thối quả ở cây ăn trái).

• Nước dâng – triều cường: xâm nhập mặn cục bộ ở cửa sông; ao tôm cá sốc pH/độ mặn khi nước ngọt – mặn “trộn” nhanh.

Ngoài ra, bão đến đúng mùa ra hoa/đậu trái có thể làm ngưng phấn, rụng hoa – rụng trái hàng loạt.

---

2) Vùng rủi ro tại Việt Nam

• Ven biển Đông Bắc → Bắc Trung Bộ: gió giật mạnh, mưa diện rộng, nguy cơ ảnh hưởng trực tiếp đến ruộng lúa, vùng cây ăn trái ven sông – ven biển.

• Trung du – đồng bằng Bắc Bộ: mưa dồn đợt, ngập cục bộ; lúa vụ Mùa dễ đổ; vườn có múi cần thoát nước gốc trước khi mưa dài ngày.

• Gián tiếp – Tây Nguyên, Đông Nam Bộ: gió đổi hướng, dông mạnh, mưa trái mùa; sầu riêng, cà phê, tiêu cần chống đổ, thông rãnh, giữ rễ “thở”.

Lưu ý : nghe loa xã, đài tỉnh; theo dõi trung tâm dự báo 2–3 lần/ngày cho đến khi Ragasa suy yếu và rời xa.

---

3) Ảnh hưởng theo cây trồng 

Lúa (ĐBSH, Bắc Trung Bộ)

• Rủi ro: đổ ngã, ngập úng, đạo ôn cổ bông sau mưa.

• Làm ngay: giữ mực nước mỏng để chống đổ nhưng sẵn sàng xả nhanh khi mưa lớn; thông rãnh; nếu hạt đã chắc 80–85% hãy cân nhắc thu sớm.

Xoài – cam quýt – bưởi

• Rủi ro: rụng trái, vỏ sẹo gió, gãy cành “khớp quả”.

• Làm ngay: neo cành bằng dây bản rộng (lót bảo vệ vỏ); tỉa bớt chùm cọ xát; mở rãnh thoát nước gốc trước mưa dài; sau bão cắt gọn – sát trùng vết cắt đúng nhãn.

Sầu riêng (ảnh hưởng gián tiếp vẫn đáng kể)

• Rủi ro: trái non rụng do gió tạt; Phytophthora bùng sau mưa kéo dài.

• Làm ngay: rãnh thoát nước thông suốt; cố định cây non bằng cọc chữ A; sau bão hồi sức nhẹ (kali, canxi–bo đúng nhãn), tạm giảm đạm nhanh 3–5 ngày.

Cà phê – hồ tiêu

• Rủi ro: đổ giàn, úng cục bộ; nấm sau mưa.

• Làm ngay: gia cố trụ; kiểm tra điểm trũng; bón cân đối nghiêng kali; theo dõi rệp – nấm để xử lý đúng nhãn.

Rau màu – nhà lưới/nhà màng

• Rủi ro: mưa dập lá, sương mai – thán thư; gió rách màng.

• Làm ngay: hạ lưới, buộc khung; phủ mặt luống chống xói; gieo cây con dự phòng nơi cao ráo để bật lại sau bão.

Thủy sản – lồng bè

• Rủi ro: trôi lồng, sốc pH – độ mặn.

• Làm ngay: hạ mực nước trước bão, neo nhiều điểm; sau mưa đo pH – độ mặn và chỉnh từ từ.

---

4) Lịch hành động 48–24–0 giờ trước bão

Trước 48 giờ

• Nạo vét rãnh – hố ga; thử máy bơm và điện dự phòng.

• Chuẩn bị dây neo, cọc, bạt; kiểm kê thuốc sát trùng vết cắt, chế phẩm nấm (đọc nhãn).

Trước 24 giờ

• Thu sớm lứa đạt chuẩn; hạ lưới/giàn yếu; đưa máy móc – vật tư lên cao; mở sẵn đường xả nước.

• Neo cành mang trái; dọn vật cản gió; rút điện khu vực dễ ngập.

Ngay trước bão

• An toàn con người trước. Không ra đồng khi gió giật trên cấp 17 hoặc mưa sét dày.

---

5) 0–72 giờ sau bão: phục hồi có kỷ luật

• Thoát nước nhanh khỏi gốc; kiểm tra an toàn điện.

• Cắt – dọn – sát trùng: cành gãy cắt phẳng, dốc nước; sát trùng theo nhãn.

• Dinh dưỡng hồi sức nhẹ: ưu tiên kali, canxi–bo; tạm giảm đạm; theo dõi Phytophthora (sầu riêng/xoài), đạo ôn – khô vằn (lúa), sương mai – thán thư (rau).

• Ghi chép: mưa – gió – ngập, chi phí, thiệt hại; chia sẻ kinh nghiệm với tổ nhóm/hợp tác xã để tinh chỉnh cho vụ sau.

---

6) Các điểm cần kiểm tra sau bão 

• Nạo rãnh; sẵn bơm – ống – xăng.

• Neo cành, cọc cây non; hạ lưới/giàn yếu.

• Thu sớm lứa chín; đưa vật tư lên cao.

• Thuốc sát trùng vết cắt, chế phẩm nấm — đọc nhãn.

• Sau bão: thoát nước – cắt dọn – hồi sức nhẹ – theo dõi bệnh.

---

7) Hỏi đáp nhanh

Giữ hay xả nước ruộng lúa?
Giữ mỏng để cứng cây, nhưng rãnh phải xả thật nhanh khi mưa lớn.

Phun “kích” ngay sau bão?
Không vội. Đợi lá đứng – rễ thở lại rồi mới kích nhẹ theo nhãn.

Tỉa mạnh trước bão có nên?
Không. Chỉ tỉa nhẹ, dọn cành khô – yếu; giữ mái tán che quả.

---

8) Vật tư nông nghiệp cần thiết sau bão

Lưu ý: luôn đọc kỹ nhãn/đăng ký tại Việt Nam, đúng liều – cách dùng – PHI; kiểm tra pH 5,5–6,5 khi phun lá.

• Máy bơm – ống thoát nước – hố ga nhựa: thoát nhanh nước đọng quanh gốc.
• Dây neo bản rộng, cọc chữ A, nẹp bảo vệ vỏ: cố định cành/tán, đặc biệt sầu riêng – có múi.
• Bạt phủ – lưới chắn gió – phụ kiện nhà lưới: giảm gió tạt, chống xói mặt luống.
• Chế phẩm gốc đồng (Cu-OH/Cu oxychloride…): sát trùng vết cắt sau bão; thay đổi hoạt chất giữa các lượt để giảm áp lực kháng.
• Phosphonate/Phosphite (theo nhãn Việt Nam): phòng – hỗ trợ Phytophthora trên sầu riêng/xoài sau mưa dài.
• Ca–B phun lá (canxi–bo): liều nhẹ giúp liền mô, giảm nứt/sẹo sau gió; phun giờ mát, pH bồn 5,5–6,5.
• Phân lá amino + K: phục hồi cân bằng nước – tăng sức lá sau stress.
• Trichoderma/hữu cơ hoai: cải thiện thông khí đất, hạn chế thối rễ sau ngập.

 

---

9) Bài viết liên quan

• Canxi–Bo (Ca–B): hướng dẫn thực hành theo giai đoạn – vì sao Ca–B giúp “lành mô, cứng vỏ” sau bão.

• Kali–Bo: thời điểm vàng trước nở và sau đậu – giữ tỷ lệ đậu, hạn chế sẹo gió trên trái non.

• Quản lý pH bồn khi phun lá (5,5–6,5) – giữ hiệu lực hoạt chất trong điều kiện nước kiềm sau mưa.

• Kỹ thuật phun hạt mịn – hiệu chuẩn béc – đảm bảo độ phủ trong tán khi ẩm độ cao.

• Bọ trĩ trên cây trồng – xử lý bọ trĩ bùng sau mưa kéo dài (khi tán non “ngon miệng” hơn).

---

10) Kênh cập nhật tin cậy

Theo dõi Trung tâm Dự báo KTTV Quốc gia, HKO, JTWC và thông tin báo khí tượng thủy văn địa phương. Nếu bản tin nêu “giật trên cấp 17” hoặc “17 giật trên cấp”, hiểu đơn giản là gió cực mạnh—dừng ngay hoạt động ngoài trời, ưu tiên con người trước.

---

Kết lại

Bão là chuyện mỗi năm, nhưng thiệt hại không nhất thiết lặp lại. Làm đúng thứ tự—người an toàn, ruộng vườn an toàn, rồi đến sản lượng. Cập nhật thường xuyên, lưu ý kịch bản xấu nhất, chuẩn bị sẵn vật tư và kế hoạch—bà con sẽ giữ thiệt hại ở mức kiểm soát và nhanh chóng phục hồi sau bão Ragasa.